Dit is de eerste uit een reeks wekelijkse podcasts over dit onderwerp. Elke weer tussen de vijf en de vijftien minuten luisteren naar Johns inzichten over hoe een betere slaap en minder stress je succesvoller in het leven maakt.
In mijn time-line kwam een post voorbij over een medewerker van Albert Heijn die van zijn bedrijf geen TikTok videootjes meer mocht maken waarop het logo van AH stond. Hij heeft toen zijn ontslag ingediend en is bij de Jumbo gaan werken. Waarschijnlijk omdat dit laatste bedrijf een minder uitgewerkt social media beleid heeft dan AH. Er stond een lovend verhaaltje over deze rebelse medewerker en de gemiste kans voor AH. We zien het vaker, dat mensen de rebel van een organisatie op het podium plaatsen en hun werkgevers waarschuwen dat rebellen nodig zijn. Vaak verwijzen zij dan naar originele denkers, die hun tijd ver vooruit waren en een impact hebben gehad op de geschiedenis. Het klinkt allemaal leuk maar het is niet meer of minder dan veel zogenaamde ‘hindsight-bias’. Het is helemaal niet zo dat elke rebel en al zeker deze TikTok meneer een impact heeft.
De meeste rebellen zijn ronduit lastige mensen die niet goed kunnen samenwerken, die hun eigen importantie grenzeloos overschatten. Ik vind dat we beter af zijn zonder ze. Ik voorspel dat deze TikTok rebel ook bij Jumbo geen langdurige carrière zal hebben, want vroeg of laat doet hij iets dat niet in lijn is met het beleid. Zo is hij gedoemd om van de ene naar de andere werkgever te hoppen. Hoewel het niet goed voor mijn stressniveau is, kan ik me regelmatig opwinden over dit soort rebel verheerlijkende uitspraken. Ik zal mijn argument verduidelijken door de supermarkt casus wat in het extreme te trekken. Denk maar even met me mee.
Stel je voor dat je kassière bij een supermarkt bent. Onlangs ben je tot de conclusie gekomen dat veel van wat er in de schappen ligt eerder vulling dan voedsel is. Je bent je bewust hoe ongezond sommige frisdranken zijn en doordrongen van het feit dat je ultra bewerkt voedsel beter niet kunt eten. Je bent altijd al rebels en eigenzinnig geweest en nu heb je een extreme levensstijlkeuze gemaakt. Je gaat voor de volle honderd procent ‘vegan’ en drinkt geen schadelijke frisdranken meer. Dat moeten de klanten weten! Elke keer als er vlees op de band ligt, waarschuw je ze voor de gevolgen voor zowel hun gezondheid als voor ons milieu. Als er Cola bij de boodschappen zit, wijs je de klant er op dat Komboecha veel gezonder is. In zekere zin bewijs je de klanten daarmee een goede dienst. Maar wat denk je dat er met jou gebeurt?
Wanneer je bij een organisatie werkt, dan moet je je aanpassen aan het beleid. Anders had je er niet moeten gaan werken. Laat de TikTokker en de rebelse kassière zelf maar een supermarkt beginnen. Je ben nu eenmaal afhankelijk van een werkgever als jezelf niet echt direct een dienst hebt waar de wereld op zit te wachten. Rebellen zijn te hanteren mits er niet te veel van zijn. Daarom lijkt het mij wenselijk dat we dit soort onaangepaste types niet verder aanmoedigen maar corrigeren om als een echte teamspeler mee te doen.
Voor die lezers die mij kennen en denken: “Maar John, jij bent toch ook een beetje rebels?”. Dat klopt dat was ik en dat ben ik. Daarom heb ik mij twintig jaar geleden ontdaan van alle bazen en ben een eigen bedrijf begonnen. Binnen Dhirata kan ik me nu focussen op de waarde die wij hebben voor onze klanten. Ik heb hen en al mijn vorige managers hiermee een grote dienst bewezen. Als je vanuit je vezels een rebel bent, begin dan je eigen toko en zet een unieke dienstverlening neer. Lukt je dat niet? Blijf dan op je plaats en werk mee in plaats van tegen!
Ik zat te kijken naar het programma Rambam dat ging over het kopen van scripties en mijn mond viel open van verbazing. Er is dus een hele markt voor ‘rijke’ westerse studenten die in Kenia Engelstalige scripties kunnen kopen voor hun HBO of WO opleiding. Terwijl ik dit schrijf zit ik nog een beetje bij te komen van de spontane woedeaanval die ik kreeg. Kijk dat er sommige luiaards zijn dat kan ik me van mijn eigen studietijd nog wel herinneren, maar dat hier een betaalde markt voor is, is in mijn ergste nachtmerries niet voorgekomen. Daarom deze blog.
Voor studenten die scripties kopen …
Wat ben jij een verschrikkelijke loser zeg. Je zit op een opleiding die voor het merendeel door de overheid wordt bekostigd en jouw dank voor deze voorziening is dat je te lui bent om een scriptie te schrijven. Ja, zeg je, maar de tijdsdruk is ernstig en ik kamp met burn-out verschijnselen. Nou vergeet het maar. Het is niet de tijdsdruk die jou parten speelt, je bent gewoon te dom voor die opleiding. Je bent eigenlijk een heel triest figuur. Maar goed ik zal het je niet kwalijk nemen, want je tienerbrein is zich nog aan het ontwikkelen en tieners doen nu eenmaal domme dingen.
Ik hoop voor jou dat er een moment van omslag komt, want als je denkt dat je zo de rest van je leven doorkomt, dan ben je een veel groter probleem dan de hele opwarming van de aarde. Want de uitdagingen die we momenteel hebben vragen om slimmere mensen dan luiwammesen die een scriptie kopen. Daarnaast als jij geen uitmuntende kennis opbouwt en deze weet om te zetten in ervaring dan word jij straks lekker weg gerobotiseerd. Dat is maar goed ook, want dan kan je geen kwaad meer.
Voor ouders met dit soort nazaten …
Wat is jouw kind een verschrikkelijke loser zeg. Hoe zou dat eigenlijk komen? Heb jij je kind voortdurend het idee gegeven dat hij of zij belangrijker is dan de juf of meester? Ben jij een van die ouders geweest die eMails aan de onderwijzers stuurde waarin je klaagde over de cijfers van je kids. Misschien ben jij wel de oorzaak van dit ziekmakende gedrag van je prinsje of prinsesje. Wat een voorbeeld ben je geweest, je moet je schamen. Maar goed ik zal het je niet kwalijk nemen, want ik weet uit ervaring dat het opvoeden van kinderen best wel ingewikkeld is.
Toch hoop ik dat er voor jou ook een omslagpunt komt. Wanneer heb je voor het laatst jouw kinderen uitgedaagd om meer te geven dat wat er van hun verwacht wordt? Ben jij een voorbeeld, of loop je te klagen over de maatschappij en je werkgever. Wat doe jij aan de ontwikkeling van je eigen competentie, of denk je dat je baas daar maar voor zorgen moet? Ik hoop het niet voor jou, want net als voor jouw kinderen, geldt ook voor jou, dat als je geen uitmuntende kennis opbouwt en deze weet om te zetten in een waardevolle bijdrage aan de organisatie waarin jij werkt, jij dan net als je kinderen wordt weg gerobotiseerd. Dan kan je vervroegd zonder pensioen gaan klagen over de ‘hoogte’ van de uitkeringen en de overheid overal de schuld van geven.
De moraal van dit verhaal
Succesvol ben je wanneer je van waarde bent voor anderen in de samenleving. Je hoeft geen weldoener te zijn, maar toch vind ik dat je het beste uit jouw mogelijkheden moet halen. De prachtige samenleving die in de afgelopen vijfenzeventig jaar is opgebouwd is te kostbaar om te laten versloffen door louter hedonistisch tijdverdrijf. Wie hore wil die hoort!