Lessen voor de Agile Coach: Zonder Macht

Ik heb een les voor je uit de 30ste tekst van de tau te stjing, want de Ooosterse wijsgeer Lao Tze heeft 2500 jaar geleden lessen voor Agile Coaches geschreven, toen hadden ze die naam nog niet , maar ze waren er wel. Hier komt de tekst:

Wie een heerser (hogere manager) bij staat met de juiste weg, dwingt de wereld niet met wapenen. Hij wil enkel hulp brengen, en waagt het niet zijn macht aan anderen op te leggen.

De Agile Mentaliteit vraagt een andere houding dan dat in de loop der tijd vanzelfsprekend geworden. Het managen en adviseren met een heleboel testesteron in de bloedsomloop. Mensen die zuchten omdat ze onder dwang een nieuwe methode door ‘de strot geduwd’ krijgen. Een verandering die is afgedwongen is geen verandering, maar een toneelspel, dat werkt niet. De Agile Coach doet het op een andere manier, hij neemt een dienende houding, dwingt niet, maar verleidt. De agile werkwijze heeft geen dwang nodig het is een inktvlek. Ook heeft het geen senior management support nodig, daarvoor is het veel te krachtig. Als de operatie omgaat dan breidt Agile zich vanzelf uit. De Agile Leider is een dienaar, een die niet opschept.

Wanneer de hulp is gebracht, beroemt hij zich daarop niet, hij zal niet grootspreken, nog zal hij trots zijn, en hij zal denken dat het zijn plicht was.

Je zou haast denken dat Lao Tze toen hij dit schreeft net zijn LinkedIn timeline had bekeken. Of meegedaan heeft met een voorstelrondje. Ken je dat ook, ik vind het vaak tenenkrommend de moeite die mensen nemen om zichzelf te groot te maken. Ik zat eens met iemand een training af te stemmen en kreeg een heel verhaal te horen voor hoeveel tientallen miljoenen hij wel niet verantwoordelijk was. Brghhhhh …., NIET DOEN, het is je plicht, je wordt er voor betaald. Stop met het posten van je certificaatjes op internet, dat is niet de manier hoe personal branding werkt. Als je van dienste bent, dan komt dat allemaal grotendeels vanzelf.

Je wereld aanpassen? Niet doen!

Vandaag pak ik de reeks blogs met de tau te stjing als bron van inspiratie weer op. We zijn bij de 29ste les, die begint met de woorden: Als een mens de wereld in handen wil nemen, zie ik in dat hij daartoe gedwongen moet zijn. Want de wereld is een vat: ze kan niet gevormd worden, nog worden gedwongen.

Het is altijd weer even worstelen met de wijsheid uit het oosten, maar terwijl ik dit lees, realiseer ik mij dat ik vaak tervergeefs probeer de wereld naar mijn hand te zetten. Vaak omdat zaken niet zo verliepen als ik verwachtte, ik ging dan de strijd aan met de mensen in mijn omgeving. Het was alsof zij mij dwongen om zo te reageren, vaak was dat eerder afbrekend dan opbouwend. Daarnaast leverde het ook niet op wat ik wou. Een verstoorde relatie in mijn perceptie was het resultaat. Mijn invloed op de complexe gebeurtenissen om mij heen is nagenoeg nihil. De wereld is niet te vormen door de enkeling! Een bevrijdende gedachte want als het niet kan, dan moet het ook niet meer.

Ik lees verder: Wie haar vervormt, beschadigt haar. Helemaal wanneer je volhardt in je streven de wereld naar je hand te zetten! Je kunt er op rekenen dat wanneer je dat doet dat je jouw wereld beschadigt. Fysiek, denk maar eens aan de duurzaamheidsvraagstukken waarvoor we staan. Sociaal, wanneer je mensen manipuleert om jouw zin te doen. Mentaal, wanneer je zelfbeeld afwijkend is van wie je werkelijk bent. De tekst gaat verder met: Daarom vervormt de wijze haar niet, en beschadigt haar dus evenmin; hij dwingt haar niet, en verliest haar dus niet. Meestal wanneer ik mijn wereld wil veranderen is dat omdat ik iets wil wat niet bestaat en wat ik naar mijn hand wil zetten. Resultaat: je raakt verder van je doel dan ooit.

De Oosterse manier van denken is zo fundamenteel anders als we hier in het Westen gewoon zijn. Voor mij helpt het bij het ontwikkelen van mijn creatieve vermogens. Ook helpt het mij van het taboe op passiviteit. In een tijd waarin zoveel mensen leiden aan burn-out klachten is het wachten en niet doen een welkome afwisseling die ik je van harte kan aanbevelen. Een aantal regels overslaande eindig ik met de slotzin: Daarom vermijdt de wijze overdaad, verkwisting en uitspattingen. Deze tekst die al zo’twere2500 jaar oud is geeft het mentale DNA van de hele LEAN gedachte door, fascinerend.

Wie wordt er een standaard voor de rest van de wereld?

De tau te tsjing van Lao Tze is voor mij een bron van inspiratie om buiten mijn eigen westerse denk-box te blijven. Het 28ste hoofdstukje gaat over tegenstellingen. Over:

  • Het mannelijke en het vrouwelijke.
  • Het witte en het zwarte.
  • Eer en nederigheid.
  • Over eenheid en gebrokenheid.

Eigenlijk zijn het geen tegenstellingen maar twee kanten van dezelfde medaille. In een tijd waarin best-practices zo belangrijk zijn en waarin we zoeken naar standaardisering is de volgende tekst verademend:

Wie het witte kent en zich toch aan het zwarte houdt, zal de maatstaf van de wereld worden; een maatstaf van de wereld zijnde, zal de eeuwige deugd in hem nimmer wankelen. En dan kan hij weer terugkeren tot het absolute.

Laten we de standaard maar even zien als het zwarte. Wanneer je de standaard volgt, wanneer je ervan overtuigd bent dat dit best-practice is, dan heeft dat eigenlijk alleen maar waarde wanneer je ook het witte kent, ook dat wat nu niet de standaard is. Veel mensen gaan naar een training en denken dan dat het de ware weg is. We hebben het in de projectmanagementwereld gezien met PRINCE2, nu zien we het met Agile. Of dit nu typisch Nederlands is dat weet ik niet, maar het valt mij op dat het bij ons vaak of/of is. Als je in de VS kijkt naar de projectmanagementcommunity dan gaat het er niet om of projectmanagement verdwijnt, maar meer hoe incorpereren we agility in ons projectmanagementwerk.

Als je het zwarte doet, vergeet het witte dan niet. Wil je een maatstaf zijn voor de hele wereld, wil je dat mensen jouw voorbeeld gaan volgen? Dan moet je je richten op de balans, op de synthese van standaard en niet-standaard. Dat zorgt ervoor dat je werkelijk overeind blijft staan. Als er zoal iets is als waarheid, dan is de weg van balans de enige daartoe.