De tau te tsjing van Lao Tze is voor mij een bron van inspiratie om buiten mijn eigen westerse denk-box te blijven. Het 28ste hoofdstukje gaat over tegenstellingen. Over:
- Het mannelijke en het vrouwelijke.
- Het witte en het zwarte.
- Eer en nederigheid.
- Over eenheid en gebrokenheid.
Eigenlijk zijn het geen tegenstellingen maar twee kanten van dezelfde medaille. In een tijd waarin best-practices zo belangrijk zijn en waarin we zoeken naar standaardisering is de volgende tekst verademend:
Wie het witte kent en zich toch aan het zwarte houdt, zal de maatstaf van de wereld worden; een maatstaf van de wereld zijnde, zal de eeuwige deugd in hem nimmer wankelen. En dan kan hij weer terugkeren tot het absolute.
Laten we de standaard maar even zien als het zwarte. Wanneer je de standaard volgt, wanneer je ervan overtuigd bent dat dit best-practice is, dan heeft dat eigenlijk alleen maar waarde wanneer je ook het witte kent, ook dat wat nu niet de standaard is. Veel mensen gaan naar een training en denken dan dat het de ware weg is. We hebben het in de projectmanagementwereld gezien met PRINCE2, nu zien we het met Agile. Of dit nu typisch Nederlands is dat weet ik niet, maar het valt mij op dat het bij ons vaak of/of is. Als je in de VS kijkt naar de projectmanagementcommunity dan gaat het er niet om of projectmanagement verdwijnt, maar meer hoe incorpereren we agility in ons projectmanagementwerk.
Als je het zwarte doet, vergeet het witte dan niet. Wil je een maatstaf zijn voor de hele wereld, wil je dat mensen jouw voorbeeld gaan volgen? Dan moet je je richten op de balans, op de synthese van standaard en niet-standaard. Dat zorgt ervoor dat je werkelijk overeind blijft staan. Als er zoal iets is als waarheid, dan is de weg van balans de enige daartoe.