Cultuur is net een moeras met een bodem, je verdrinkt niet, maar het is ook onmogelijk om er uit te komen. In de software ontwikkeling hebben we Agile werken uitgevonden en massaal geadopteerd. Maar werkt het? Dat is nog maar de vraag. Met grote voortvarendheid, aangemoedigd door de verkopers van trainingen en de daarbij behorende certificeringen, hebben we het ene na het andere raamwerk geïmplementeerd. De minst gelezen paragrafen waren die over de waarden en principes. Want cultuur is een moeras, het zuigt je altijd weer terug de blubber in. Als domme idioten hebben we de principes overgeslagen en zijn we raamwerken gaan implementeren alsof het processen en procedures waren.

Eén van de principes van agile werken is dat de business en ontwikkelaars dagelijks met elkaar samenwerken. Dit is een cultuur vereiste! Vele malen belangrijker dan of er nu een of meerdere backlogs zijn. Ook of er nu wel of niet projectmanagers welkom zijn doet er veel minder toe. Nee, samenwerking tussen de business en de ontwikkelaars op dagelijkse basis dat is veel essentiëler. Of het daarna nog nodig is om scrum te werken is nog maar de vraag. Maar samenwerking is een vereiste.

Dit brengt mij op de kop van deze blog. Een manier om agile werken te vernietigen is om de organisatie zo in te richten dat de business en de ontwikkelaars niet op een dagelijkse basis kunnen samenwerken. Bijvoorbeeld door ze vol te stoppen met werkzaamheden waardoor ze daar geen tijd voor hebben. Ik heb het al eens eerder gezegd, maar wanneer je mensen meer dan 80% van hun tijd volstopt met werk, dat alles in de hele keten veel langer gaat duren.

Als het niet lukt om mensen vrij te maken zodanig dat de business en de ontwikkelaars op dagelijkse manier samenwerken, dan heb je bij voorbaat agile werken al vernietigd.

Is het je opgevallen dat er veel mensen met een agile mindset helemaal geen mindset hebben die agile is. Begrijp me niet verkeerd, ik vind agile iets anders dan de deterministische in beton gegoten plangedreven manier van werken. Agile is een mindset, echter de wereld waarin wij werken is dezelfde, of je nu wel of niet agile bent. Het volgen van een agile raamwerk maakt je niet agile als de mindset ontbreekt.

De agile mindset is het gevolg van een radicale verandering in de manier waarop we naar mensen in organisaties kijken. Als je daarna in staat bent om op een niet dogmatische manier jouw organisatie wendbaarder te maken, dan ga je in de goede richting. Maar niet voordat je die radicale verandering hebt doorgemaakt. Ik heb er geen probleem mee dat je dan daarna project met PRINCE2 Agile managet, maar wanneer de stap gemaakt is vanuit een PRINCE2 mindset dan betwijfel ik ten sterkste of je mindset agile is.

Het radicale van de verandering maakt het soms bijna een spirituele ervaring en kan door sommigen als bedreigend worden ervaren. Het is een vorm van verlichting waarna de wereld niet meer hetzelfde is. Bijna onherroepelijk daarna merk je dat je op een andere manier gaat werken. Alles wordt simpeler, dat is altijd het geval bij een paradigmaverandering.

Wanneer je de agile mindset, zoals in de verschillende manifesten beschreven, hebt omarmt, dan kan je de zwaarste waterval veragileliseren. Dit komt omdat je blijvend anders naar de wereld bent gaan kijken. Het opmerkelijke hieraan is dat je agile dan een beetje gaat vergeten. Het is allemaal niet meer zo belangrijk, want wie wendbaar is heeft agile niet meer nodig.