Ik heb het al vaker gezegd en geschreven, maar er is een nieuwe strijd gaande om de arbeidsverdeling daar waar het gaat om het werk dat vroeger enkel door projectmanagers werd geleid. Een hele tijd is dit een stille revolutie geweest, maar de afgelopen jaren is het een bovengrondse strijd waar niemand aan kan ontkomen. Er zijn twee krachten die de rol projectmanager bedreigen. Agile aan de ene kant en Lean aan de andere kant. In deze blog wil ik met name de Agile ontwikkeling duiden door de bril van een strijd om de verdeling van arbeid. Een aantal verschijnselen zijn dat eenvoudiger te doorgronden.
Niet lang geleden kwam ik de aankondiging van een webinar tegen waarin werd uitgelegd hoe de kennisgebieden van de PMBOK (PMI) te interpreteren in het licht van Agile, ook is er een heuse PRINCE2 Agile variant, en zullen er, zo valt te verwachten, vanuit de andere methoden nog wel Agile varianten komen. Ook lezen we berichten over hybride vormen. Echter de vraag is of zoiets mogelijk dan wel wenselijk is. De non-agile methoden voelen zich terecht bedreigd, en willen graag hun positie in de (overwegend opleidings)markt behouden. Daarnaast is er een groot aanbod van interim- en projectmanagers die uiteraard zullen zeggen dat er altijd wel projectmanagers nodig zullen zijn. Tot op zekere hoogte zal dat ook wel zijn, maar het zou mij niet verbazen dat de uitkomst van deze ontwikkeling, uiteindelijk veel minder projectmanagers nodig heeft dan zij geloven.
Laat me uitleggen waarom.
Al eeuwenlang is er een ontwikkeling gaande om onze manier van werken te optimaliseren. Met Lean hebben we geleerd om verspilling weg te nemen, maar vooral om ons te richten op wat nu werkelijk van waarde is voor onze klanten. Dit maakt organisatie veel doeltreffender. Agile heeft die gedachte overgenomen en het project uit het team gehaald. Want dat is wat er feitelijk is gebeurd. Overigens is dat niet Agile die het gedaan heeft, maar de dappere lijnmanagers die het aangedurfd hebben om organisatorische muren te slechten. In de IT gingen ontwikkeling, programmering, testen, productie en onderhoud in een en hetzelfe team. Hierdoor werd de organisatie lean en waren er geen projectmanagers meer nodig om de organisatorische fouten te corrigeren. Agile is gewoon een veel betere oplossing dan projecten.
Dit is iets anders dan de hypes die eens in de zoveel tijd over de projectenwereld werden uitgestord. Agile is een volledig andere manier van denken en werken. Zo als PRINCE2 onze hersenen heeft beschadigd, heeft Agile ze genezen. Wanneer je je een tijdje in Agile verdiept zul je merken dat je houding verandert. Dat is waarom zo vaak de nadruk om de mindset ligt. Dit is een weg waarvan we niet meer terug kunnen keren. Ik denk dat het een blijvende mutatie is. Op termijn zullen we varianten vinden om Agile te werken in grote en complexe infrastructurele projecten.
Terug naar de titel van deze blog: Kan het? Half Agile?
Het antwoord daarop is een simpel NEEN! Want dan is het geen agile meer! PRINCE2 Agile is geen Agile, het is PRINCE2 waarbinnen we wat sprinten, scrummen en dergelijke zaken, maar de mindset is niet veranderd. Daarom heeft het niet zoveel waarde. Er is geen klant die er echt op zit te wachten. En ook de nieuwe methode die onlangs door de EU is gelanceerd, zal voornamelijk als PDF verder blijven leven. Agile is wezenlijk anders en minder dan dat is niet levensvatbaar. De historische trend waarin organisaties steeds efficienter en klantgerichter willen werken vraagt om een echte Agile mindset. Wat is die, om een paar elementen te noemen:
- In kleine stapjes in plaats van in het groot.
- De teamleden organiseren zichzelf in plaats van de manager.
- Open communicatie in plaats van gelaagde.
- De mens als doel en niet als middel.
- Talenten eerst, daarna de competentie.
- Werken met wat je hebt in plaats van wat je nodig hebt.
- Dienend leiderschap in plaats van heersend management.
- Horizontaal decomponeren in plaats van verticaal.
- Onvoorwaardelijke acceptatie van elkaar als persoon.
- Vertrouwen in plaats van wantrouwen.
- Omarmen van onzekerheid tegenover het manager van risico’s.
En hier kan ik nog wel enige tijd mee doorgaan. Dit levert soepele, wendbare organisaties en bovendien gelukkige en tevreden mensen die in de Agile omgeving werken.