Er zijn twee redenen waarom ik blog: 1) Ik vind het leuk; 2) Ik hoop dat je aan me denkt wanneer je een grensverleggende trainer nodig hebt. Inderdaad ik neem de ruimte om openlijk een commerciële boodschap in mijn blog te verwerken. Want diep in mijn hart hoop ik toch echt dat je me een keertje belt voor een lezing of training over pragmatisch projectmanagement of agile-leadership. Je moet overigens wel kiezen, want ik ben niet zo van de hybride stroming 😉

IPMA Certificering

Al ruim vijftien jaar train en begeleid ik mensen, bij hun IPMA Certificering. Dat doe ik omdat ik dit over mensen en hun competentie gaat en enkel niet over een methode. Naar mijn overtuiging is IPMA een van de meest robuuste programma’tain’tvoor competenties op het gebied van projectmanagement. Onlangs heeft IPMA Nederland, de rest van de wereld zal snel volgen, besloten voor de IPMA Agile Leadership certificering. Je kunt zeggen een beetje aan de late kant, want de Amerikaans georiënteerde broer in (PMI) was hen al voorgegaan, maar goed beter laat dan ooit.

Ik denk dat IPMA veel te bieden heeft, omdat zij niet zoals de andere agile certificeringen last heeft van de wet van de remmende voortgang. Het nieuwe agile leadership certificaat, waar ik nauw bij betrokken ben geweest, is van de bodem af opgebouwd. Niet gebaseerd op een stoffig in het begin van deze eeuw opgesteld manifest, maar up-to-date! Door zowel mensen met diepgaande kennis van de IPMA Certificering als agilisten die niet belemmerd werden door een afkeer van projectmanagers.

IPMA Agile Leadership

Wat is er zo uniek? Het gaat voorbij het raamwerk, voorbij het dogma, het is gericht op het aanpassingsvermogen van de leider. Geen theorie, maar mensen die in de praktijk het verschil hebben gemaakt. Geen hoogmoedige met zichzelf ingenomen agile inquisitie, maar de dienende-leider, voor zover dit mogelijk en wenselijk is. Een die het contextuele perspectief in ogenschouw neemt, met diepgaande kennis (en ervaring) van de menselijke vaardigheden, die de agile mindset meerdere keren vertaald hebben naar de dagelijkse werkvloer. Niet iemand die in de box-van-een-raamwerk zit, maar die daar boven uit stijgt. Daarom heb ik gekozen voor IPMA Agile Leadership, omdat ik denk dat het een werkelijk verschil gaat maken.

Zoals IJzeren Hein met zijn zeis mensen hun laatste adem ontneemt, heeft agile werken veel projectmanagers hun carrièreperspectief ontnomen. Het zou me niet verbazen dat het aantal projectmanagers de afgelopen tien jaar is gehalveerd. Een ontwikkeling die zich in de komende jaren zal voortzetten. Carrière als projectmanager is de IT, ik zou er nog even over nadenken. Het is ook niet vreemd dat de onrust in de IT projectmanagement gemeenschap toeneemt. Velen door cognitieve dissonantie gekwelden denken dat het wel over zal gaan en kopen driftig de nieuwe versie van PRINCE2-2017. Iets wat je zeker moet doen, maar meer omdat dat over tien jaar een mooi collectorsitem is, niet eens zozeer om je verder te ontwikkelen. Hoe mensen blind kunnen zijn.

Schijnbekeringen

Interessant is dat je de meest verstokte PRINCE2-adepten ineens hoort spreken over agile! Immers hun vermeende genialiteit en natuurlijk ook hun broodwinning staat op het spel. Steeds vaker hoor je spreken over hybride toepassingen! Dat is iets wat mij stoort. Want als hybride betekent dat je op een ouderwetste manier meeprofiteert van de positieve berichten rond agile, dan vind ik dat een vorm van commerciële oplichting. Daarnaast doe je voor als iemand anders. Wanneer je nog niet de paradigmaverschuiving van beheersing-waterval naar zelfsturing-agile hebt gemaakt is het verdacht dat je spreekt over hybride. Beide zijn andere paradigma’tain’ten een mengvorm is gedoemd te mislukken. PRINCE2Agile is niet Agile, al scrummend een functioneel ontwerp maken al evenmin. Je kunt geen twee heren dienen, wanneer je dat bedoelt met hybride, dan gaat het niet werken!

Op de werkvloer is alles altijd hybride

Wanneer je agile wilt werken dan vind ik dat je het voor de volle honderd procent moet na streven. Dus niet scrummend de waterval in, elke sprint iets opleveren dat waarde toevoegt. Steeds weer de definition-of-done oprekken. Als je daar niet aan toe bent, dan kies je voor de beheerste omgeving van PRINCE2 in plaats van PINO. Beiden zijn standaarden/raamwerken om naar te streven. Wanneer je er dan mee aan de gang gaat dan zal je merken dat de praktijk moeilijker is dan wat in de handleiding staat. Want wanneer een Standaard de werkelijkheid ontmoet ontstaat er altijd een pragmatisch compromis. Op de werkvloer is het altijd hybride, een mengvorm tussen de na te streven Standaard en de Werkelijkheid. Die mengvorm is de enige vorm van agile werken die ik zou willen toestaan. Niet een mengsel van beheersing en omarmen van verandering, dat is zo tegenstrijdig als water en vuur.

Elke standaard/raamwerk/methode is een ideaaltoestand, een die we niet moeten implementeren, maar wel moeten nastreven. Stap voor stap verbeteren we onze prestaties en voegen we waarde toe voor onze klanten. Als daarvoor zou ik moet kiezen tussen PRINCE2 of Scrum, dan zou ik het wel weten.

Stel een organisatie besluit om agile te gaan werken. Iedereen naar Scrum, een paar naar SAFe en een legertje agile coaches. Bekend? Agile werken is een verademing, zelfsturing, dienend leiderschap. Maar als de nieuwigheid eraf is, merk je dat cultuur niet snel verandert en dat je al weer snel in oud gedrag vervalt. De agilisten gebruiken dan een magische formule, want het is allemaal mindset en daar hebben ze natuurlijk gelijk in. Maar wat bedoelen ze daar dan eigenlijk mee en waarom in het Engels. Voor je het weet voel je aan wanneer je het moet gebruiken, maar weet je nog niet precies wat het betekent. Als Engels niet je moedertaal is dan zal je het nooit de nuances van een woord aanvoelen. Ik heb daar over nagedacht en ben tot een vertaling gekomen die goed voor mij werkt. Misschien voor jou ook.

Wat betekent het? Mindset kan betekenen “mentaliteit”? Maar ik vind het dan al snel een oordeel worden. Als ik zeg dat iemand dan geen agile mindset of mentaliteit heeft dan bedoel ik er eigenlijk mee te zeggen dat zo iemand niet deugd. Ik voel me daar niet prettig onder. Daarnaast betekent agile zo’twerebeetje wendbare en iemand met een wendbare mentaliteit is onbetrouwbaar.

Mijn voorkeur voor mindset gaat uit naar “overtuiging”. Dat dekt veel beter de lading, want als je naar de discussie tussen de wel en de niet agilisten kijkt dan heeft dat alles met sterke overtuigingen te maken. De agile mindset betekent dus een wendbare overtuiging en dat past goed bij de kernboodschap van agile. Alle overtuigingen zijn aannames, en wanneer je deze toetst en in staat bent om te veranderen wanneer zij foutief zijn, dan ben je wendbaar. Iemand heeft een agile mindset, wanneer hij zich laat overtuigen door een ander. Wat mij nu opvalt, is dat in het agile domein een aantal agilisten zijn die wel erg vasthouden aan hun overtuiging. Dit soort professionals, tja die hebben dus helemaal niet zo’twereagile mindset.