Ik probeer me te bewegen tussen twee verschillende gedachtewerelden, twee paradigma’s die naar mijn idee moeilijk verenigbaar zijn. Aan de ene kant is er de wereld van het management en aan de andere kant is er de wereld van zelfsturing. Bij de eerste hoort het voorspellen, het maken van een lange termijn visie die vertaald in een strategie projectmatig wordt gerealiseerd. De tweede omarmt onzekerheid, gelooft in het vermogen van het team om adequaat te reageren op verandering en vertrouwt daarop.
Het is interessant om te lezen hoe beiden reageren op de ander. Wanneer je kijkt naar de mensen die vanuit de agile wereld reageren over de wereld van het projectmanagement, dan zie dat zij daar eigenlijk weinig goede woorden voor hebben. Veel agile literatuur benoemt expliciet dat je voor bepaalde rollen geen (ex)projectmanagers moet nemen omdat die de transitie alleen maar zullen belemmeren. Vanuit de projectmanagementgemeenschap ziet ik regelmatig negatieve berichten over agile implementaties verschijnen, ook maken zij het een beetje belachelijk. Iets dat overigens sterk tot de projectmanagement cultuur behoort, de meeste berichten over falende projecten komen uit die gemeenschap zelf, het is niet verbazend dat zij dus ook zo over anderen spreken.
Beiden hebben ongelijk, de uitsluiting van projectmanagers, het belachelijk of in diskrediet brengen van agile, getuigt van weinig respect over en weer.
Ik denk dat beide paradigma’s niet verenigbaar zijn, die van management en die van zelfsturing verschillen zoveel van elkaar dat de hybride aanpak een zeer hachelijke zaak is. Je hoeft het agile manifesto er maar op na te slaan, om het een te leven moet je het ander los laten. Dat dat pijnlijk is heb ik uitvoerig beschreven in mijn reeks blogs over de agile adoption curve. Zelfsturing versus management hebben beiden een andere golflengte. Zij die hybride oplossingen voorstaan hebben de overgang nog niet gemaakt.
Iets over deze overgang, want dat is de essentie van dit schrijfsel. Wanneer je je intelectueel hebt ondergedompelt in de wereld van zelfsturing dan is het in principe mogelijk om tussen beide werelden te reizen. Je kunt weer terug naar het management paradigma en als je wilt heen en weer bewegen. Ik vermoed dat je dat slechts een relatief korte tijd kunt doen. Want het brein vormt zich sterk naar de voeding die je het geeft. Hoe meer je leest en luistert des te meer je op een bepaalde golflengte komt en des te minder de signalen uit de andere wereld tot je doordringen. Deze vaardigheid van het reizen tussen beide paradigma’s moeten we ontwikkelen.
De wereld is in transitie, eris veel politiek instabiliteit, ook onvrede op organisatie, onvrede met de politiek en ga maar door, we zijn welvarender en ontevredener dan ooit. Dat heeft te maken met het huidige paradigma van management dat zeer grote scheuren vertoont. Of het zal blijven bestaan durf ik niet te zeggen, maar het heeft nu alles in zich dat het op instorten staat, zij het langzaam. De twee paradigmas zijn de brillen waardoor we de wereld betekenis geven. De bekende weg van management zal langzaam verdwijnen, naar hetzij autocratie of anderzijds naar de zelfsturing. Het kan beide kanten op, maar geef mij maar de laatste. Wat is nu onze rol? Heen en weer bewegen en onze collega’s coachen naar het nieuwe paradigma.