Ik vlieg, eet vlees en steek de open haard aan!

In de zestiger/zeventiger jaren van de vorige eeuw hebben we de dominee afgeschaft en opgelucht ademden we onze nieuw verworven vrijheden in. De basis werd gelegd voor een moderne wereld waarin mannen en vrouwen gelijk werden, waarin sexuele voorkeur niet meer door de kerk werd voorgeschreven. Langzamerhand moderniseerde de kerk, weliswaar hortend en stotend, maar het beklemmende ging er af. Heerlijk ik ben een kind van die zestiger/zeventiger jaren.

Maar cultuur is als een moeras met een bodem eronder, je verzuipt niet maar je komt er ook niet uit. De afgelopen jaren is er een nieuwe schare seculiere dominees ontstaan die ons de les lezen. Je moet opruimen, je mag geen vlees eten, helemaal niet barbequen, vliegen is uit de boze, zwarte piet moet verdwijnen, open haarden mag niet meer, het woordje ‘het’ moet verdwijnen, geen alcohol meer en al helemaal geen kinderen op de wereld zetten. Ik krijg weer heimwee naar de invloed van de kerk, want wat die oplegde was veel simpeler.

Ik heb het een beetje gehad met de wereldverbeteraars:

  • Ik bewaar dingen omdat ik het een leuke herinnering vind.
  • Ik eet af en toe rood vlees omdat ik het lekker vind.
  • Ik heb een big green egg omdat dat het vlees nog lekkerder maak.
  • Ik vlieg omdat dat soms moet en omdat ik het soms wil.
  • Ik ben het gezeur over zwarte piet gewoon zat.
  • Ik steek de open haard aan omdat het gezellig is.
  • Het woordje ‘het’ moet gewoon blijven, doe normaal en leer de taal.
  • Ik drink whisky, bier en wijn omdat ik het lekker vind.
  • Ik heb drie kinderen en zes kleinkinderen en die maken mij gelukkig.

Beste wereldverbeteraar het kan best een beetje minder. Wat hebben we aan een wereld die we redden, waarin we weliswaar langer maar veel ongelukkiger leven. Het schijnt dat er nu al psychische aandoeningen zijn zoals vliegschaamte, hoe triest kan je zijn. Predikte de dominee vroeger hel en verdoemis, predikt nu de wereldverbeteraar CO2 en stijgende zeespiegels.

Moeten we dan als klimaatsceptici de tekenen van de tijd negeren? Nee natuurlijk niet. Je hoeft niet alles te bewaren, een paar keer per week een goed stuk vlees is genoeg, van huis uit werken, de open haard alleen bij winderig weer aansteken en niet elke dag laveloos op de bank hangen kan allemaal. Zolang je maar niet overdrijft. Predik geluk in plaats van geboden en verboden.

Waarom je zo snel mogelijk je ongelijk moet aantonen #vrijeagiledenkers

Onze organisaties zijn gevuld met grote aantallen mensen die ervan overtuigd zijn dat zij het bij het juiste eind hebben. Je hoort ze tijdens de vergaderingen, de managementoverleggen en de door de directie genomen besluiten. Ondersteund door een grote schare adviseurs die met gelikte powerpoints beslissers misleiden.

Allemaal zoeken we naar bevestiging van wat we toch al dachten (confirmation bias), het zorgt ervoor dat we alleen dat horen wat we al dachten en negeren wat tegenstrijdig is aan onze overtuigingen en aannames. Dit mijn beste lezer is dom, heel erg dom. Ik wil een andere werkwijze voorstellen.

Zoek naar het bewijs van je ongelijk!

Dat is best wel eng, maar hoe langer je wacht des te enger het wordt. Als je veel tijd investeert in een valse aanname dan doet het veel pijn om deze te veranderen. Je ziet het overal om je heen, mensen die de tekenen des tijds negeren omdat ze denken dat het wel los zou lopen. Maar als je het bij het foute eind hebt, dan loopt het niet los.

Massaal zijn we overgestapt op Agile werken, zonder na te denken of dit in alle situaties zou werken. Waarom zijn we overgestapt? Omdat we massaal zijn gaan geloven dat veranderingen sneller dan vroeger gaan. Maar is dat wel zo? Iedereen zegt het, maar wie vertelt mij of we elkaar niet gewoon napraten. Daarnaast is iedere organisatiecultuur wel geschikt om Agile te werken? Ik betwijfel het ten zeerste.

Twintig jaar geleden zijn we overgestapt op PRINCE2, zonder enig bewijs. Massaal haalden we onze certificaatjes in cursussen van twee tot drie dagen. Heeft het de gewenste verandering gebracht? De Britse overheid heeft er veel aan verdiend en het aan Axelos verkocht. Onlangs las ik dat ze nu weer een nieuwe methode heeft ontwikkeld. Ook de Europese Unie schijnt een projectmanagementmethode te hebben ontwikkeld en wat te denken van het Praxis framework en de laatste ISO standaard voor projectmanagement.

Dit geeft te denken. Over een hamer schrijft men geen boeken omdat de hamer doet waarvoor hij is gemaakt. Boeken schrijft men over dingen die niet werken.

Liever zoek ik naar de onjuistheid van mijn veronderstellingen en overtuigingen. Stap voor stap falsifieren brengt mij een stapje dichter bij de waarheid. Want elke ontmaskerde aanname is een stap vooruit, terwijl de bevestiging van wat ik toch al dacht mij geen stap verder brengt.

De eindeloze stroom aan #agile #fakenews

We zitten in het midden van een ideeënstrijd waarbij consultants en coaches in hun naïeve overtuigingen het gebruik van fakenews niet meer schuwen. Een eindeloze stroom van berichten over empathie, zelfsturing, scrum en andere in de agile wereld belangrijk begrippen rollen over de schermen van onze smartphones, tablets en desktops. Elke dag kijken we naar twitter en linkedin om toch maar niet achter te blijven in een wereld waarvan we geloven dat deze snel verandert.

Er wordt gezegd dat agile werken ook empirisch werken is, maar of men zich beseft wat dat nu werkelijk betekent dat betwijfel ik ten zeerste. Men is zo overtuigd van het eigen gelijk dat het nagenoeg onmogelijk is om als straks de uitkomst van het experiment de aanname falsifieert nog van het vooringenomen standpunt af te vallen. De ‘persevere’ is altijd nog vele malen sterker dan de ‘pivot’.

Wanneer ik spreek met ervaren agile coaches, dan hoor ik een heel ander verhaal. Iets dat veel minder succes doet veronderstellen dan dat ik lees in de tijdlijnen van mijn twitter en linkedin apps. Daar hoor ik dat organisaties denken dat een dagje training voldoende is om een agile transitie te realiseren. Daar hoor ik dat projectmanagers nog steeds de scepter zwaaien maar nu als product owner, release train engineer of scrum master. Een grote financiële instelling die met veel tamtam big-bang overstapte op het spotify model (wat dat dan ook zijn moge) huurt nu een senior programma directeur (old school) in om tegen een hoog tarief orde op agile zaken te zetten.

Een enkele keer lezen we over agile mislukkingen in het nieuws. Bijvoorbeeld de rechtspraak die een Kei-harde val maakte van ruim 200 miljoen overschrijding. Of een zorginstelling die toch maar weer van zelfsturing afstapte. Maar over het algemeen houdt de agile community de kaarten op de borst. In die zin was de old school projectmanagementgemeenschap veel transparanter, die dook met enthoussiasme op elk mislukt project om aan de klok te hangen hoe het beter zou kunnen. Maar ook dat was fake-news.

Naar mijn idee, of zo je wilt in mijn overtuiging die overigens gestoeld is op 40 jaar werkervaring en vele tienduizenden bladzijden literatuurstudie, is veranderen of verbeteren van de manier waarop wij in onze organisaties werken een zaak van lange adem. Wat mij aanspreekt in agile, lean en zelfsturing is de focus op empirisch werken, doorlopend verbeteren en respect voor mensen. Wanneer je investeert in de lange adem en de tijd neemt om die expeditie te ondernemen. Dan zal agile je veel voordelen opleveren, niet omdat je scrumt of safed, maar omdat je doorlopend verbetert!

Het is fake-news dat je daarvoor een bataljon coaches van een dure consultancy firma voor nodig hebt. Het vraagt een management dat bereid is om de eerste stap te zetten tot cultuurverandering. Niet een eendaagse training voor opdrachtgevers, maar een keuze om evidence-based te werken. Want dat is de weg om alle fake-news over ‘sucessvolle’ transities uit te bannen.