Het is een open deur dat wanneer je het hebt over mislukte projecten dat je dan voortaan het eerste met risicomanagement moet beginnen. Want een mislukking is een risico dat zich gemanifesteerd heeft. Een gelukt project is dus een project waar zich dat risico niet gemanifesteerd heeft. Zeggen dat je moet beginnen met risicomanagement is dus het zelfde als zeggen dat je een project niet moet laten mislukken.
Echter dat is een lege uitspraak waar je niets mee kunt. Daarom zeg ik, laat dat risicomanagement eerst even liggen.
We hebben met een fundamenteel fenomeen te maken: ONZEKERHEID
Het eerste wat we moeten realiseren, is dat dit zich niet laat managen. Elke projectmanager is opgevoed door de vakgemeenschap dat een risico een onzekere gebeurtenis is met een onzekere uitkomst. Onzekerheid in het kwadraat dus. Achteraf kan je zeggen dat je het had moeten voorzien, maar dat is nu juist een eigenschap van onzekerheid, dat kan je niet!
Oke, maar laissez-faire lijkt me nu ook niet de juiste oplossing, en dat beweer ik ook niet. Maar het punt dat ik wil maken, is dat het begint met het ontwikkelen van een diepgaand begrip van wat onzekerheid nu eigenlijk is. Ik heb het al vaker gezegd, maar je hebt ongeveer 50% kans dat je de deadline haalt en nog eens 50% kans dat je geen budget overschrijding hebt, kortom 25% kans dat je project niet mislukt op één van deze twee factoren.
Een van de grote problemen van de beleidsmakers van deze tijd, is dat ze onvoldoende begrip hebben van waarschijnlijkheidsberekeningen en keuzes maken, die zij, hadden ze dat begrip wel gehad, nooit zouden maken. Voorbeeld: ik ben 57 jaar, als ik mee doe aan het darmkankeronderzoek en de test is positief, dan heb ik 8% kans dat ik daadwerkelijk darmkanker heb. Als je deze kansberekening niet begrijpt, dan heeft welke vorm van risicoanalyse die je ook doet, geen zin.
Overigens ik houd geen pleidooi om niet aan dat onderzoek mee te doen, dat moet je helemaal zelf weten. Mijn pleidooi is: eerst kennis van onzekerheid dan pas onzekere besluiten nemen en dan pas risicomanagement.