Een grote misvatting die veel mensen hebben, is te denken dat de wereld snel aan het veranderen is. Daar ben ik het niet mee eens. Er is niet meer disruptie dan zo’n honderd jaar geleden! Historische ontwikkelingen hebben tijd nodig en gaan niet over een nacht ijs. Wat is er dan wel aan de hand en hoe komt het dat zoveel mensen denken dat de wereld snel aan het veranderen is? Is er dan helemaal niets gaande? Ja, dat is er wel, want hoewel historische veranderingen met een slakkengang gaan, komt het besef dat er iets veranderd is met schokken. Ineens begint een groep mensen zich te realiseren dat de wereld ingrijpend is veranderd in de afgelopen twintig tot dertig jaar. Een dergelijke constatering schudt je wakker en zorgt voor een gevoel van onbehagen en urgentie. Omdat het moeilijk te accepteren is dat je hebt zitten slapen, is het een zelfbeeldveilige actie om te zeggen dat je jezelf voor de disruptieve toekomst aan voorbereiden bent. Dat geldt voor jou als individu, maar ook voor elke manager die zijn organisatie op de toekomst wil voorbereiden. Stop daarmee want je bent al te laat!
Agility of wendbaarheid heeft weinig met de toekomst te maken. Het gaat veel meer om dat je beseft wat er al verandert is. Met name dat waarvan je je nog niet bewust bent, dat is wat je zou moeten weten. Dit is disruptieve retrospectie! Je probeert te onderkennen wat er veranderd is in vergelijking met de aannames op basis waarvan je je leven of organisatie hebt ingericht. Wendbaarheid begint ten eerste in je eigen psyche en dan pas in je omgeving. Ben ik me bewust wat de technologische veranderingen in de afgelopen twintig jaar betekenen voor mijn baanzekerheid? Ben ik mij bewust wat de massaal toegepaste Agile ontwikkelmethoden voor gevolgen hebben voor mijn rol als projectmanager?
De disruptie heeft al plaatsgevonden, de vraag is, of je in staat bent om dit toe te geven aan daar naar te handelen.
Ik kan me nog goed herinneren, zo’n twintig jaar geleden waren we op vakantie in Florence in Italië. Wat op viel was de grote hoeveelheid illegale straatverkopers met een Afrikaanse achtergrond. Het was vermakelijk om het spel dat ze met de politie speelden gade te slaan. Dit was een voorbode van de grote stromen mensen die huis en haard verlaten om hier een beter leven op te bouwen. Noem het gelukszoekers of niet, maar de grote volksverhuizing is al veel langer aan de gang. Zelf denk ik dat, met de opwarming van de aarde, dit niet meer terug te draaien is. Het wordt een beetje te warm in Afrika. Overigens de aarde is niet aan het opwarmen, hij is al opgewarmd! Terug naar de volksverhuizing. De gelden die de immigranten naar hun land van herkomst sturen, is al groter dan alle ontwikkelingshulp bij elkaar. We kunnen een hek om Europa zetten, maar dat is al veel te laat (als je dat succesvol had willen doen) en zal niet helpen. De mensen zijn er en ze gaan niet weg ook!
Disruptieve retrospectie betekent dat je terug durft te kijken en de geschiedenis onder ogen durft te komen. Als die anders is dan gedacht of gewenst dan betekent dit dat je jezelf moet aanpassen aan dit nieuwe bewustzijn. Twee vragen doemen op:
- Hoe zie ik wat er is gebeurd?
- Hoe moet ik hier op reageren?
Antwoord 1: Wat je niet moet doen is de traditionele media volgen. Het journaal, de actualiteiten programma’s en ga zo maar door gaan uit van goed nieuws in geen nieuws en het moet voor iedereen begrijpbaar zijn. Op de bestaande media vind je over het algemeen geen zinnige informatie over welke ontwikkelingen er nu echt hebben plaatsgevonden. Beter is het door boeken en artikelen te lezen, lees veel met name ook buiten je comfortzone. Niet alles van internet wat voor je het weet zit je in een informatiebubbel.
Antwoord 2: Je moet reageren en niet wachten omdat wanneer je een verandering constateert, heeft deze al plaatsgevonden. Je past je aan, aan die nieuwe reeds veranderde wereld. Dit is agility op het hoogste niveau: herkennen, erkennen en veranderen.
Met disruptieve retrospectie kan je het verleden aan en daarmee leg je de basis voor een goede toekomst.