Afhankelijk van het overheersende paradigma zal men het bewijs van zijn gelijk selecteren. De wetenschapper die denkt dat de aarde in het middelpunt van het heelal staat, zal dit met hetzelfde gemak bewijzen als Copernicus die de zon in het middelpunt plaatste. Zo werkt het nu eenmaal bij ons mensen, wanneer je ergens van overtuigd bent dan zal je in alles een bewijs voor die overtuiging zien.
Hoewel de waterval geen noodzakelijke voorwaarde is voor een project, zullen de meeste projectmanagers zeggen dat je de faseovergangen goed moet managen. De overtuiging schept de wereld die je ziet. Een doorsnee projectmanager projecteert de waarheid op zijn scope en het team waar hij verantwoordelijk voor is. Hetzelfde doet de agilist die zijn overtuiging, dat waterval fout is en uitgebannen moet worden, projecteert op de wijze van organiseren.
De hybride oplossing, een beetje agile en een beetje projectmanagement lijkt een aantrekkelijke oplossing. Het kan een brug zijn tussen het ene en het andere paradigma, waar we elkaar dan in het midden ontmoeten, een mooi compromis toch? Mooi niet, net zoals je het paradigma van Ptolemaeus niet kunt mengen met dat van Copernicus, kan je dat ook niet met agile en waterval.
De brug tussen de waterval en agile-werk kan alleen dienen om vrij over te steken van de ene naar de andere kant en weer terug. De brug is een metafoor voor de vaardigheid om te kunnen schuiven met paradigma’s. Het is de weg van de dialectiek, de waarheid vinden door beide tegenstellingen te onderzoeken.
Voor mij, laat het duidelijk zijn, staat agile lijnrecht tegenover waterval. Het zijn twee verschillende niet verenigbare paradigma’s! Het verschil draait om of je nu wel ‘eerst alles, maar dan ook alles, grondig moet uitzoeken en plannen’ of dat je dat ‘stap voor stap’ doet. Ik vind het laatste veel natuurlijker omdat ik altijd zo geleefd heb en de mens geworden ben die ik ben.
De projectmanager die het hybride model omarmt, om zo toenadering tot de agile wereld te vinden, zal niets dan onbegrip tegenkomen omdat de bewoners aan de overkant anders denken en een andere taal spreken. De enige manier is om volledig over te steken en de agile mindset te aanvaarden, je onder te dompelen in dat nieuwe paradigma en deze voor de volle honderd procent te omarmen.
Dat is een keuze, die wanneer je hem de eerste keer maakt veel mentale pijn doet. Je schrikt van hoe je vroeger organiseerde, erger nog je schaamt je zelfs een beetje. Laten we eerlijk zijn management is vaak een dekmantel geweest voor het veroorzaken van veel psychisch leed en wat hebben projectmanagers daar een groot aandeel in gehad.
Maar dan, wat dan? Als je je laat bekeren? Wanneer je dan aan de andere kant blijft, dan mis je ook waar het om zou moeten gaan! Ik ken agilisten die aan die ‘andere kant’ zijn blijven wonen waar gewoon niet mee te praten valt. Die niet in staat zijn om de brug op te wandelen en naar hun overkant te gaan, die van de waterval en van het ouderwetse management. Niet om daar ‘zieltjes te winnen’ maar gewoon om er naar toe te gaan. Ik weet niet hoe ik het anders moet zeggen.
Een andere groep loopt rondjes op de brug, weliswaar heen en weer, maar komen nooit van de brug af. Ze proberen van twee walletjes te eten zonder aan wal te gaan. Het zijn dolende professionals, de meeste van hen zijn ooit vanuit het managementparadigma vertrokken, ze praten agile, maar daar blijft het bij, ze doen het niet en zijn het al helemaal niet. Professioneel is het onverstandig om lang in een dergelijk limbo rond te dolen.
Het is een bevrijding om vrij te bewegen tussen paradigma’s, vrij zonder welke beklemmende overtuiging dan ook. Er is een brug tussen het ene en het andere, tussen dat wat we oud en dat wat we nieuw noemen. Die brug heeft tot doel om er over heen en weer te gaan in plaats van in het midden te blijven steken. Je blijft gedurende een bepaalde tijd aan de ene, en daarna weer aan de andere kant.
Wendbaarheid in paradigma’s dat is wat ik versta onder een agile mindset.