Waarom hebben sommige agile mensen toch zo’n moeite met projectmanagers? Ik begrijp dat wel, een agileleider doet iets anders dan wat we over het algemeen managers, zowel die van de lijn als het project, zien doen. Managers houden ervan om te structureren, te stabiliseren, risico’s weg te nemen, onzekerheid te verminderen en de mensen die echt waarde leveren lastig te vallen. Een agileleider zoekt veel meer de verandering op en laat het niet beïnvloedbare voor wat het is. Ook denken zij steeds opnieuw na of er iemand zit te wachten op de resultaten die een organisatie voortbrengt.

Toch ben ik benieuwd of uitspraken zoals ‘projectmanagement gaat helemaal verdwijnen’ nu wel of niet gerechtvaardigd zijn.

De Projectmanager gaat grotendeels verdwijnen maar de projectmanager niet!

Wie mij wat langer volgt weet dat ik niet zo’n liefhebber van PRINCE2 ben, niet dat er wat mis mee is, maar ik heb het er niet zo mee. Ik heb eigenlijk helemaal niets met methoden die mij voorschrijven wat ik moet doen. Als ze er zijn om mij te inspireren en op andere gedachten te brengen dan is het ok, maar daar blijft het dan ook wel bij. Ik denk dat het allemaal mis is gegaan toen we zijn gaan praten over best-practices in projectmanagement als iets waar we naar zouden moeten streven. Iets dat we moeten implementeren, projectmanagement met een grote P.

Wanneer je het professionaliseren van een willekeurig vak of rol gaat managen alsof het een project is, dan ben je fout bezig. Wanneer is iemand professioneel, wanneer is een organisatie professioneel? Het is met het implementeren van een methode of een volwassenheidsmodel net zoals met budgetten. Twee keer liegen, de eerste leugen is de vaststelling dat dit de juiste methode (of budget) is en daarna de tweede – na de invoering – wanneer we doen alsof we ons er aan houden. Deze twee leugens maken dat mensen die in dat systeem gevangen raken vervreemden van de werkelijkheid.

Rot toch op met je methodes en raamwerken

Wanneer dan de methode (of raamwerk) niet dat resultaat levert wat de bedrijfsleiding dacht te in te kopen, zijn er twee mogelijke reacties. We gaan nog strikter de methode volgen, of we gaan weer opnieuw reorganiseren en nemen een andere methode. Zo rolt de ene verandering over in de andere. Dit is voor de mensen die het betreft, de medewerkers, niet prettig, het is ronduit vervelend.

Kan je de verschillende berichten op LinkedIn en Twitter nog herinneren van PRINCE2 adepten die ons doodgooiden met het belang van: businesscases, opdrachtgevers, benefits realisatie management, en ga zo maar door.  Wel we hebben het gedaan en zo werd PRINCE2 de grote veroorzaker van een zinloze template fabriek. Onlangs is er een versie uitgekomen met voorschriften hoe je een en ander op maat kan maken. Ik vraag me af of de bedenkers zich realiseren waar ze mee bezig zijn.

De methode fetisjist

Wat zijn dat eigenlijk nare mensen die ons hun overtuigingen opdringen. Ik ben eens een keer verzocht om te stoppen met het plaatsen van kritische reacties op hun bijna religieus sektarisch gewauwel in een daarvoor ingerichte groep op LinkedIn. Echte vrije denkers werden daar niet op prijs gesteld. Deze projectmissionarissen zijn nu van het toneel verdwenen en dat is maar goed ook. Dit gedram over de juiste weg, over het eindeloos vastleggen van alle issues en risico’s, het diepgaand beschrijven van wat we in de komende vijf jaar moeten opleveren heeft gemaakt dat we projectmanagers eigenlijk niet zo leuk vinden. In sommige branches, zoals de IT, is er massaal afscheid van genomen. Dat is naar mijn idee de schuld van die drammers. Maar ja, nu hebben we een andere groep, de ‘agiledrammers’, die de geschiedenis herhalen.

Ik ga een voorspelling doen

Over een jaar of tien nemen we massaal afscheid van agile. Weet je waarom? Omdat veel zogenaamde agile thoughtleaders (wat deze term ook moge betekenen) hetzelfde doen als de projectmissionarissen. Drammen! Iets waar de meeste mensen doodmoe van worden. Ik zie het zo voor me, over een jaar of tien, een zichzelf benoemde goeroe op het podium van de inmiddels geïnstitutionaliseerde Agile Vakvereniging met de boodschap: ‘Jullie raken allemaal je baan kwijt’. Een nieuwe golf van best-practices spoelt daarna als een tsunami over onze organisaties en de geschiedenis herhaalt zich weer van voor af aan.

Best wel grappig eigenlijk.