Weer een blog waarin ik mij laat inspireren door de tau te tsjing dit keer het 17de plankje. Dit gaat over leiderschap, over heersers. Het bevat een aantal belangrijke aanwijzingen waar we de echte, de grote leiders vinden. Ik geef je eerst de hele tekst te lezen en deel dan met je hoe deze mij heeft geïnspireerd om deze blog te schrijven. Hier komt hij:

1. De grote heersers – ze worden door de mensen niet opgemerkt;
2. De minder grote – die hangen zij aan en loven ze,
3. De lagere – die vrezen ze.
4. De nog lagere – die verachten ze.
5. Want waar het geloof ontbreekt, kan het niet met geloof tegemoet getreden worden;
6. Hoeveel gewicht moet aan woorden worden gehecht?

De eerste vier zinnen vertellen ons over vier soorten leiders: de grote; minder grote; lagere en nog lagere leiders. Het is opvallend dat we de echte grote leiders niet opmerken. Dit is een belangrijk gegeven. De echte grote leiders doen hun werk achter de schermen, we zien ze niet, maar merken wel het effect van hun invloed. Het zijn de stille voorbeelden die we navolgen. Het is de verzorger van bejaarden, het is de onderwijzer in een achterstandswijk, het is het kind dat zijn zieke ouder verzorgt, het is een leger van mensen die niet klaagt maar doet. Het zijn niet de mensen die een ridderorde krijgen, het zijn niet de helden. Het zijn zeker niet de mensen die een positie van leiderschap bekleden. Want die zijn zichtbaar en behoren tot de drie overige categorieën.

Ik begin met de laatste de nog lagere. Veel politici behoren tot deze groep, dit is een reden waarom populisme een grote voet aan de grond gekregen heeft. Dit is waarom er zo’n boosheid jegens de elite is. Overigens de populist wordt net zo veracht als de in het pluche plakkende partijpoliticus. Veel managers behoren tot die laatste groep. Mensen zullen het niet zeggen, ze zijn immers afhankelijk van diezelfde managers die ze verachten. Een stapje beter is de lagere die vrezen we. Herken je die? Ik wel, de manager die zich niet beheersen kan en die zijn boosheid emotioneel uit. Dat word je bang van, ik ken veel mensen die hun baas zat zijn. Alleen de term baas, hoe haal je het in je hoofd om te denken dat we in deze tijd nog bazen nodig hebben. De baas daar zijn we bang voor en dat is maar goed ook want wie zich nog baas noemt, wel ik weet niet of die wel te vertrouwen is.

De minder grote die weet in ieder geval zijn mensen te inspireren. Zij wordt vereerd, gevolgd en geloofd. Echter zij zijn niet de grote leider, zij zijn minder, maar niet dat waar we aan denken als we het over grote leiders hebben. Wanneer er leiderschap is, dan is er geloof of vertrouwen in ons gezamenlijke kunnen. Leiderschap dat zie je niet in een individu die mooie inspirerende woorden spreekt. Leiderschap dat is de eigenschap van de hele groep. De grote heerser wordt niet opgemerkt enkel en alleen omdat hij helemaal niet bestaat. Er valt niets op te merken. Hoe hard we ook zoeken, we vinden niet de leider in ons midden, omdat die leider niet een enkel persoon is, neen die leider zijn we zelf met elkaar! Het is de gelukkige omstandigheid dat mensen bij elkaar komen en een gezamenlijke richting gaan volgen. Hoe dat komt? Dat kan niemand zich echt meer herinneren. Waarschijnlijk is het ook wel meer geluk dan wijsheid.

Wat kan ik dan doen, vraag je jezelf misschien af. Wel, mijn antwoord: niet zoveel.