We leven in tijden van disruptie, de afgelopen eeuw gingen gepaard met een enorme vooruitgang. Veel ziekten zijn te genezen, arbeid is minder zwaar geworden, armoede is afgenomen en als je naar het relatieve aantal slachtoffers van oorlogen kijkt is ook dat aan het dalen. Alleen het klimaat is misschien niet vooruit gegaan, maar als je bedenkt dat we met 7 miljard mensen de aarde moeten delen is dat ook niet vreemd. Ik ben positief over de toekomst dus ik denk dat de redelijkheid het zal winnen van hen die denken dat de aarde niet opwarmt. Op het meeste heeft de mens vooruitgang geboekt, op een ding staan we echter al eeuwen stil, de wijze waarop we leiding geven aan organisaties. 

Kijk maar naar een organogram, wat zie je? Iemand aan de top … de CEO … de baas … de sterke man of vrouw … de persoon die de leiding geeft. Of je nu een bedrijf, divisie, afdeling, team of een project managet. Top-down is het heersende paradigma, dat van de hark. De belangrijkste projectmanagementmethode, PRINCE2, kent de Executive een ongekende macht toe en wanneer dat niet werkt zeggen zelfbenoemde goeroes dat de opdrachtgever zijn rol moet nemen. In wezen roepen ze op tot een dictatuur, met de opdrachtgever als Koning en de projectmanager als zijn leenheer. Is het niet vreemd, dat we vinden dat landen, gemeentes op een democratische manier bestuurd moeten worden, terwijl we dat niet vinden voor het bestuur van (project)organisaties. Dat is naar mijn mening aan revisie toe. Ik roep elke manager op om de hark te vervangen door de cirkel. Om het verlichte despotisme van de manager te veruilen voor de wijsheid van menigten!

Van oudsher verzamelden mensen zich rond het kampvuur om te overleggen, de cirkel is ons aangeboren. Niet de rechthoekige tafels met in het middelpunt of aan het hoofd de voorzitter. Maar de cirkel van mensen die gelijkwaardig zijn en hun unieke talent inzetten ten bate van de organisatie waarvoor zij werkzaam zijn. De hark gaat over command and control, over wantrouwen. De cirkel over vertrouwen en over verbondheid. Als u behoefte voelt te reageren in mijn timelines zegt dan niet dat dit nooit zal werken, maar vertel mij waar uw liever werkt? Een plaats van wantrouwen of juist een van vertrouwen. Geef mij maar de cirkel, waar ik mijn collega’s aan kan kijken. Waar het lot van de organisaties in ons aller handen ligt.

Gelukkig is er een revolutie gaande die onze projecten en onze afdelingen blijvend zullen veranderen. Ik denk dat vele lijn- en projectmanagers deze revolutie niet zullen doorstaan. Maar gelukkig zijn er anderen die hun plaats in zullen nemen en de krachten in mensen de ruimte geven en benutten tot heil van onze wereld. Voor goede, dienende leiders is er altijd een plek, voor leiders van de cirkel, maar niet meer voor de horken van de hark!