Er is iets ernstigs mis met de agile filosofie zoals we die nu hanteren. Ik heb het nu eens niet over de fixatie op raamwerken of certificaten die je ‘in-the-pocket’ kan hebben, maar over een fundamentele weeffout in het hele agile gedachtengoed. Agile betekent kunnen inspelen op verandering, maar waar zijn we mee gekomen? De nadruk op economische waarde en lippendienst door te zeggen dat het om klantwaarde gaat. Maar laten we eerlijk zijn bottom-line besluiten de meeste directies voor agile omdat ze daar een kostenbesparing in zien. Hoe wreed zal hun lot zijn, want dat is nep-agile, verkocht door de wereld van consultants, vol van charlatans en fakiers, die u misleiden met mooie illusies.
Terug naar de kern van het begrip, dat allang niets meer met het Agile Manifesto uit 2001 te maken heeft. Het gaat erom dat organisaties kunnen reageren op alle veranderingen. Laat dat precies het grote thema zijn van ‘Cannibals with forks’ van John Elkington, twintig jaar geleden geschreven en nog steeds actueel en de inspiratiebron voor deze reeks blogs. Elkington beschrijft zeven revoluties die de wereld gaan veranderen, de tweede is die van onze waarden en normen, een waar we nu al meer dan alleen maar de contouren van zien. Waren we in de twintigste eeuw nog erg van leef en laat leven, nu zien we zich een ware cultuur- en beschavingsstrijd afspelen. Elke minderheid eist zijn aandacht en respect van de omgeving. De kracht van sociale media doet de directiekamers sidderen. Niet langer pikt men grensoverschrijdend gedrag. Na de rokers, dreigen vleeseters (ik vind vlees lekker) en wijndrinkers (ik drink wijn) de nieuwe paria’s te worden van een sterke lobby van wereldverbeteraars. Het is onvermijdelijk dat organisaties daar een antwoord op moeten vinden.
Elkington voorspelde juist dat er een paradigmaverschuiving plaats zal vinden van ‘harde’ naar ‘zachte’ waarden. Dat betekent dat we ons, als Agile leiders, bezig moeten houden onze organisaties ook op deze aspecten wendbaar te maken. Want vroeg of laat, zal ook onze organisatie een antwoord moeten vinden op deze maatschappelijke veranderingen. Hier ligt een braak terrein voor agile denkers, want het merendeel van de raamwerk houdt enkel rekening met het economische perspectief!
Welke verandering in waarden kunnen we dan verwachten? Elkington beschrijft de volgende verschuivingen:
- Van Mij naar Wij.
- Van Meer naar Genoeg.
- Van Materialisme naar Holisme.
- Van Kwantiteit naar Kwaliteit.
- Van Hebzucht naar Behoefte.
- Van Korte- naar Langetermijn.
- Van Rechten naar Verantwoordelijkheid.
Als je alle zeven samen beschouwt kun je zeggen dat de maatschappelijke waarden zo gaan veranderen dat de globale consument uit de 20ste eeuw transformeert naar de wereldburger van de 21ste.