Maar al te graag refereren onze strijders tegen de vermeende homeopatische verdunning van onze cultuur naar de vermeende Joods-Christelijke wortels daarvan. Daarmee kennelijk vergetende dat er nergens zoveel Joden zijn weggevoerd gedurende het drama dat zich afspeelde in de veertiger jaren van de vorige eeuw dan in Nederland. Er was wel wat verzet, er waren wel wat mensen die onderduikers huisvestten, maar wanneer je de balans opmaakt hebben er van de 140.000 Joden die in Nederland woonden nog geen 40.000 de oorlog overleefd. Het waren Nederlanders, mensen van ons eigen vlees en bloed en toch, toen zij terugkeerden, kregen zij niet dat warme invoelende onthaal dat ze nodig hadden. Bekend is de annekdote van een holocast overlever die van een ‘echte’ Nederlander te horen kreeg, dat het maar goed was dat ze de bezetting niet hadden meegemaakt omdat het ‘ hier heel zwaar was geweest’.
In de jaren daarna moesten we verwerken wat er was misgegaan, nooit meer zou dit mogen gebeuren. Wanneer je – en dat heb ik – veel gelezen hebt over zowel de aanloop als de feitelijke vernietiging van de Joden dan valt je op hoe aan de vooravond van de Holocast de grenzen in alle Europese landen zo goed als dicht waren.
In de Engelse vertaling van het Yddische lied “Vi ahin zol ikh geyn?” lees je de volgende tekst:
Tell me where can I go
There’s no place left for me
Where to go where to go
Every door is closed for me
To the left to the right
Is the same in every land
Tell me where can I go
And it’s me who should know
Would you please understand
West-Europa, waar Nederland toe hoort is een van de veiligste en welvarendste gebieden in de wereld. Miljoenen mensen zijn op drift, vluchtelingen door armoede of oorlogsgeweld. Het is niet vreemd dat men deze kant op komt. Hoewel je het ene tijdsgewricht niet met het andere mag vergelijken, vraag ik me wel af, wat hebben we geleerd van de geschiedenis. Wanneer men pretendeert dat onze zogenaamde superieure cultuur Joods-Christelijke wortels heeft, dan moet je ook de moed hebben dat er een Christelijk-Joods schuld is. Aan het Joodse volk is die schuld niet meer af te lossen, maar onze opstelling als het Nederlandse Volk tegenover vluchtelingen laat wel zien dat we heel, heel weinig van de geschiedenis geleerd hebben.