Deze blog is geïnspireerd op het elfde plankje van de tau te tsjing, lang geleden geschreven door de oosterse wijsgeer Lao Tze.

• Deuren en vensters worden in de muren van een huis gehakt, en omdat het lege ruimten zijn, kunnen wij ze gebruiken.
• Zo genieten wij enerzijds van het bestaan, en maken anderzijds gebruik van niet-bestaan.

Neem even de tijd om deze zinnen te herlezen om de diepgang tot je door te laten dringen. Welk deel van het huis gebruiken we? De muren of de leegte van de kamer waarin we ons bevinden? Dat laatste, als we een schilderij aan de muur hangen dan boren we eerst een gat dat we kunnen gebruiken om de plug er in te slaan om daarna de haak er in te schroeven, we gebruiken de leegte, het gat. We gebruiken dat wat niet bestaat!

Zo ook projecten, ik heb al eerder geschreven over het niet-bestaan van projecten. Project is een concept dat we gebruiken om bepaalde werkzaamheden aan te duiden die mensen doen om iets nieuws, vaak niet routinematigs te realiseren. Er zijn veel boeken over geschreven, met evenzoveel verschillende definities. Dat is overigens een signaal dat er iets ernstigs mis is. Men schrijft over dingen die niet werken. Laten we eerlijk zijn, projecten kan je niet waarnemen. De meeste boeken over projecten zijn fictie, met weinig science overigens. Net als de lege ruimte van de kamer zijn ze containers waarin mensen kunnen werken. De ene kamer is de andere niet. Wanneer het aantal bewoners toeneemt, is meer leegte nodig. We verbouwen of verhuizen. Als de omstandigheden veranderen zoeken we andere vormen van ‘niet-bestaan’ op. In de wereld van projecten is iets soortgelijks gaande. Veel van wat vroeger project was, krijgt nu de naam van agile release train. Maar ook dat is net als project een begrip en niet een bestaand iets. 

In die niet-bestaande agile release train, leveren we overigens wel iets dat bestaat en iets, gezien de grootte populariteit van agile, dat waarde heeft voor klant en sponsor. De grootte valkuil waarin wij mensen steeds weer opnieuw lopen, is dat we denken dat er zoiets is als een project of agile release train. Dit is een misvatting beiden bestaan niet. Deze valse overtuiging heeft ernstige beperkingen voor onze wendbaarheid omdat bij elke dogmatische waarheid er een moment komt dat deze niet meer past. Er is altijd weer een grotere disruptie die de vorige doet vergeten. Zo is het te voorspellen dat er een tijd komt dat scrum-masters en agile coaches niet meer nodig zijn, enkel en alleen omdat agile nooit bestaan heeft. Het was niet meer en niet minder dan een leegte die we gebruikten om ons ding te doen. Een leegte die beter leek te werken dan die andere die we waterval noemden, een leegte die ooit weer vol zal zijn.