Naast dat je een project kunt zien als een aaneenschakeling van activiteiten die we moeten doen om tot het gewenste resultaat te komen, is het ook een keten van besluiten. Besluiten die je moet durven te nemen.
- Je moet besluiten om op tijd met een activiteit te beginnen, want alle tijd die je verspeelt is weg.
- Je moet besluiten om op tijd te stoppen, want goed is goed genoeg.
- Je moet besluiten wanneer je de hulp van een ander nodig hebt.
- Je moet besluiten wanneer je in moet grijpen of wanneer je dingen moet laten voor wat ze zijn.
Hoe zorg je er nu voor dat wanneer je een besluit moet nemen dat dit enerzijds een goed afgewogen is en dat je anderzijds ook weer niet te lang bezig bent met het afwegen van de mogelijke opties. Eerst iets over besluiten nemen onder druk.
De meeste mensen gebruiken, onbewust, het volgende programma:
- Bedenk een mogelijke oplossing.
- Kijk of deze het probleem oplost.
- Zo ja, voer de oplossing uit.
- Zo nee, ga opnieuw naar stap 1.
Ervaren mensen komen dan na verloop van tijd op een oplossing waardoor ze een besluit kunnen nemen. Omdat ze meer ervaring hebben, zijn er in hun herinnnering meer opties beschikbaar. Minder ervaren mensen hebben (nog te) weinig opties die een oplossing zijn en blijven daarom cirkelen van 1 naar 2 naar 3 naar 4 naar weer opnieuw 1. We noemen dit wel eens ‘malen’. Dat komt omdat er onvoldoende opties in hun herinnering aanwezig zijn. Het kan natuurlijk ook zijn dat je dermate gestrest bent dat het brein onvoldoende capaciteit heeft om een alternatief te vinden. Ik focus even op onvoldoende beschikbare opties.
Besluiteloosheid is dus een symptoom van onvoldoende beschikbare opties. Ik noem twee technieken om meer opties beschikbaar te hebben en om tegelijkertijd je besluitvaardigheid te vergroten.
1) Een goed instrument om je voor te bereiden op dit soort situaties is de pre-mortem analyse. Of zoals ik hetzelf wel eens noem rampfantaseren. Het werkt heel simpel. Denk aan het eind van je project en fantaseer over dat alles fout is gegaan en de evaluatie die je dan zou doen. Bedenk voor alle fatale issues wat je had moeten doen om het te voorkomen en wat je had kunnen doen toen het gebeurde. Hoe vaker je deze oefening doet, des te meer opties er beschikbaar komen.
2) Studie, lezen en verdiepen. De snelste manier om aan ervaring te komen, is te lezen over de ervaring van anderen. Dat kan een biografie zijn van een succesvolle ondernemer, het kunnen blogs zijn, boeken over dingen die te maken hebben met je project, maar ook juist dingen die dat helemaal niet hebben. Vul je gedachten met de ervaring van anderen, hierdoor neemt het aantal opties toe.
Gij zult niet besluiteloos zijn is een gebod wat niet moeilijk is om te houden, zolang je maar ervoor zorgt dat je doorlopend je brein te vult met mogelijkheden. Kennis is de basis van creativiteit en besluitvaardigheid.