Gemeenschapszin in tijden van sociale distantie

handen met hartjes
Gemeenschapszin is een van de drijfveren die mensen hebben. Nu in deze crisis zal je veel voorbeelden daarvan zien. Want alleen samen overleven we.

Dit is de eerste van drie blogs over de motieven die mensen hebben wanneer ze doen wat ze doen. Hier hoort ook een video bij, je kunt deze bekijken op mijn Youtube-kanaal. Deze drie motieven of drijfveren zijn: gemeenschapszin, levensvaardigheid en voorspelbaarheid. Als je deze begrijpt dan ben je ook beter in staat om het gedrag van mensen, helemaal tijdens deze Corona-crisis, te doorgronden. Deze blog gaat over gemeenschapszin.

Evolutie

De menselijke soort heeft zich in vele honderdduizenden jaren ontwikkeld. Die lichamelijke en psychologische eigenschappen die een voordeel gaven in de strijd om te overleven maken nu ook nog deel uit van wie we zijn. Als we dus willen begrijpen waarom mensen bepaalde dingen doen, dan is het handig om te kijken naar het voordeel dat het gedrag eens had. Je moet dan een beetje terug in de tijd gaan. Omdat evolutie een langzaam proces is, is het waarschijnlijk dat onze meeste eigenschappen passen bij de jager-verzamelaar die wij tien- tot twintigduizend jaar geleden waren. Dit brengt ons bij ‘gemeenschapszin’ de eerste van de drie motieven.

Wat zijn we zwak

Als het alleen van onze fysieke kwaliteiten af zou hangen dan is het een wonder dat we überhaupt nog bestaan. De naakte mens moet het voortdurend koud hebben gehad. Een leeuw is sterker en sneller dan wij. We maken geen schijn van kans, niet tegen wilde dieren en ook niet tegen barre weersomstandigheden. Hoe hebben we het dan toch overleefd? Heel simpel, door samen te werken, door de gemeenschap op te zoeken! We hebben hersenfuncties ontwikkeld die ons stimuleren anderen op te zoeken om daar mee samen te werken.

Van daaruit kun je begrijpen waarom het aanvankelijk zo moeilijk was om aan sociale distantie te doen. Het is juist die drijfveer om ‘elkaar tijdens crisis op te zoeken’ voor steun. Dat er jongeren waren die ‘fuck-off Corona party’s’ organiseren is helemaal niet asociaal, het is juist heel sociaal. Alleen gezien de ernst van dit virus niet erg handig vanwege de gevaren die het oplevert.

Een ander verschijnsel is de massale uitingen van steun aan onze nieuwe helden in de zorg. Maar waar waren wij toen jaar in jaar uit op hen bezuinigd werd? Nergens! Dat kwam omdat het in Nederland zo goed geregeld is dat de meeste van ons, tot voor kort, heel goed voor zichzelf konden zorgen. Door onze individualistische levensstijl was de gemeenschapszin een beetje naar de achtergrond gedreven. Maar nu kan dat niet meer, nu hebben we de zorg nodig om te overleven. Dat is gemeenschapszin. Wat dit voorspelt over wat we van onze helden vinden als de storm straks gaat liggen, laat niet veel te raden over.

Alleen samen komen we eruit

De mens heeft overleefd door samen te werken en dat is dan ook meteen de enige weg die we nu in moeten slaan. Dat betekent dat we ons opbouwend achter die mensen moeten scharen die nu leiding geven aan deze crisis. Onze oude, sterk individualistische, uitingen vanaf de zijlijn zijn nu niet meer effectief. Je moet jezelf nu steeds de volgende vraag stellen: “Wat kan ik bijdragen aan een oplossing van deze crisis?” Ook als je, zoals de meesten van ons, geen vitaal beroep heb, is er vast wel iets te vinden waarin je een positieve bijdrage kan leveren aan de gemeenschap. Vanuit de heup geschoten commentaar hoort daar niet bij. Voor mij is die bijdrage onder meer jou te bemoedigen met deze blogs en de video’s die ik maak. Wat is het voor jou?

De volgende blog gaat over het tweede motief dat mensen hebben. Dat is levensvaardigheid.