De worsteling die Agile heet

De wereld waarin we veranderingen realiseren worstelt met Agile. Zowel het deel dat de werkwijze enthousiast omarmt heeft als de klassieke wereld waarin projectmanagers de scepter zwaaien. Beiden worstelen, omdat voor beide werelden de realiteit hard te accepteren is. Bij de agilisten speelt dat een Agile Mindset niet vanzelfsprekend aanwezig is bij de machthebbers. De klassieke projectmanagementwereld troost zich met de gedachte aan een hybride oplossing. Agilisten praten schimpend over projectmanagers, die op hun wereld de aanval pareren door te stellen dat agile geen wondermiddel is.

Beiden hebben zowel gelijk als ongelijk, want de werkelijkheid is hard. Maar beiden zien niet waar het nu echt omdraait. We zitten midden in een periode waarin de denkbeelden over organiseren aan het veranderen zijn. Zo’twerekantelpunt in de geschiedenis is overigens pas achteraf te duiden, dus voor het zelfde geld veert alles weer terug naar hoe het vroeger was. Immers nog steeds investeren organisaties massaal in PRINCE2 trainingen. Een investering die, als het mijn geld was, ik niet zou maken. Er is zelfs een PRINCE2AGILE oplossing, een magere hybride variant waarover ik al schreef dat dit slechts een troostprijs is.

We worstelen met de actualiteit, want hoe je het wendt of keert er is zoiets als Agile en dat gaat niet weg. De inzichten die je opdoet wanneer je de cellen in je brein toestaat te vermengen met de Agile mindset zullen je blijvend veranderen. Die verandering is overigens een intellectuele worsteling die tot pijnlijke inzichten leidt. Een die je doet beseffen dat de wereld van projecten eigenlijk anders in elkaar zat dan je dacht toen je nog klassiek bezig was. Niet fout, maar wel veel ingewikkelder. Het verschil is vergelijkbaar met de Copernicaanse Wending in de wetenschap.

Toen sterrenkundigen de zon in plaats van de aarde in het middelpunt plaatsten werden alle berekening ineens eens stuk eenvoudiger. Niet dat het niet lukte met de zon in het middelpunt, het was alleen ingewikkelder. Iets dergelijks gebeurd wanneer je het Agile Paradigma aanneemt, het klassieke was niet fout, het is alleen ingewikkelder. De belangrijkste tegenstelling tussen klassiek en agile is dat we bij de laatste de werkelijkheid in het middelpunt plaatsen in plaats van het plan. Omarmen van verandering is het zelfde als de actualiteit accepteren in plaats van deze naar het plan terug te buigen.

Het nieuwe Agile Paradigma kent een verzameling factoren die – vaak de tegenpolen van wat klassiek zo belangrijk was – in het middelpunt worden geplaatst. Zo is niet meer de projectmanager de spin in het web, maar is het team dat! Het nieuwe in het middelpunt plaatsen dat essentieel is (lees het Manifesto er maar over na) voor Agile, maakt de hybride oplossing een doodlopende weg.

De klassieke en de agile wereld zullen nog wel een tijdje worstelen. Uiteindelijk zal er een nieuwere vorm van werken uit ontstaan die verder is geĆ«volueerd en onze organisaties adaptiever zal maken dan nu. Wanneer we dan de mantel van de klassieken hebben afgeschud zullen we verbaasd terugkijken en ons afvragen waarom het zo’twereworsteling is geweest.