Ik moet terugkomen op een uitspraak die ik wel eens in het verleden heb gebruikt. Ik doe dit naar aanleiding van een discussie op LinkedIn als reactie op een mijn posts. Iemand noemde het een ‘geloofsdiscussie’, waarop een andere reageerde dat deze discussie nooit af komt. Het was ook naar aanleiding van mijn serie blogs over de Agile Adaption Curve. Door het te framen als geloof – iets waar maar moeilijk over te discussieren valt – komt een gedachtenstroom tot stilstand. Terwijl ik daar over nadacht realiseerde me dat ik dit vroeger ook deed, in mijn blogs, maar ook in de lezingen die ik geef gebruikte ik regelmatig het frame “de Agile Kerk”, echter nooit in positieve zin. 

Het vreemde is, dat nu ik zelf Agility heb omarmt en daarover nadenk, is het niet dat je in hetzelfde kerk-frame kunt zeggen dat iemand mij heeft bekeerd. De omwenteling van mijn mindset is ontstaan door een oprechte interesse in een fenomeen – Agile methoden – en het enthoussiasme waarmee deze zijn omarmt. Het brein is vloeibaar daarom laat ik me doorlopend beinvloeden door het lezen van veel boeken, meerdere tegelijkertijd. Ik merkte tijdens mijn existentiele crisis Het laagste punt van de Agile Adaption Curve, dat er een totaal andere manier was om naar verandering te kijken dan door de projectenbril. Wanneer je eenmaal weet dat niet de zon om de aarde draait maar juist omgekeerd, dan kan je daarna niet meer anders kijken. Het is dan niet meer de vraag of je soms projectmanagement en soms een agile aanpak nodig hebt. Er is op dat moment nog maar een middelpunt. Dus ook waar nu nog projectmanagement het middelpunt is, zullen we eens een agile oplossing vinden, dat ontkennen verandert niet de realiteit waarin wij leven.

Het mooie van Agile vind ik dat het een simpeler model is als je het eenmaal door hebt. Maar ook dat agile zelf wendbaar is iets dat je van projectmanagement niet kunt zeggen. Kijk maar naar de belangrijkste standaards zoals daar zijn PRINCE2 en de guide tot de Project Management Body of Knowledge (PMBoK) die zijn in de afgelopen twintig jaar niet zoveel veranderd. Maar Agile verandert vanuit zichzelf, dat is immers de essentie. Agile is de lerende organisatie ten top. Daarom ben ik een agnostische agilist, ik heb besloten het niet te weten en met de agile mindset oplossingen te zoeken voor de organisaties waaraan ik mij ten dienste stel. Ik denk dat de meeste agilisten agnostisch van aard zijn, nieuwsgierig naar wat goed-genoeg is voor een specifieke situatie. Er bestaat voor agnosten niet zoiets als een Agile Kerk.

Terug naar dat frame, waarom gebruikte ik dit? Ik denk omdat het een boodschap was die zo hard beukte tegen mijn overtuiging dat projectmanagement overal wel een oplossing voor was, dat ik ergens iets of iemand de schuld moest geven voor die als een kaartenhuis instortende overtuiging. Noem het cognitieve dissonantie als je wilt, maar ik ontkende, marchandeerde, raakte in een professioneel existentiele crisis en kwam zo terecht in een wereld waarin complexiteit en onzekerheid ineens niet meer zo ingewikkeld waren. In een wereld waar geen Kerk is die het woord verkondigt, maar een waar we samen steeds zelf een weg vinden om waarde te leveren de belangrijkste drijfveer wordt. Een wereld waar projectmanagement niet weer leuk hoeft te worden, maar waar klantwaarde bovenaan staat.