Verkiezingsblog 12: Kernwaarden van een rechtvaardige samenleving

In mijn zoektocht naar de politicus die mijn stem verdient, laat ik mij ook inspireren door filosofen. Een daarvan is Martha Nussbaum ik lees haar boek Politieke Emoties.

Zij beschrijft een aantal kernwaarden van een rechtvaardige samenleving waar ik het rationeel gezien mee eens ben. Sommige punten, zo merk ik, vormen nog een emotionele uitdaging voor me. Hier komen ze:

  • De menselijke ontwikkeling staat centraal, ieder mens is een doel op zich.
  • Gelijkwaardigheid, afkomst, cognitieve vermogens en bezit doen er niet toe.
  • Een aanzienlijke herverdeling door middel van een eerlijk belastingstelsel.
  • Nationale soevereiniteit is van grote waarde.
  • Voor alle mensen zijn er gelijke politieke en burgerlijke vrijheden.
  • Een ieder geniet dezelfde bescherming door de wetgeving.
  • Het cultiveren van emoties die leiden tot respect en verdraagzaamheid.
  • Het voorkomen van geweld en bedrog.

Het is een hele lijst en met sommigen voel ik me minder verwant dan bij anderen. Echter dat is een gevoel. Rationeel gezien ben ik het er mee eens. Niet elk punt is in mijn eigen belang. Maar laten we nu eens eerlijk zijn, gaat het bij de tweede kamer niet om het landsbelang? Ik vrees dat we dat een beetje uit het oog verloren zijn. Politici gooien met punten om klanten te werven en ik vraag mij af hoeveel zij voorstellen in het landsbelang.

Voor het eerst in mijn ervaring als stemmer zal ik verder denken dan wat ik denk dat een goede uitkomst voor mijzelf zou zijn, nu zal ik kijken naar wat ik denk dat goed is voor het land. Het spannende daaraan is dat ik waarschijnlijk heel anders zal stemmen dan ik ooit gedaan heb. Ik vraag me af of de peilingen daar rekening mee houden.

Verkiezingsblog 11 – VVD: Veiligheid en Vrijheid

In het programma van de VVD lees je al heel snel de volgende zinnen: In Nederland kunnen we genieten van vrijheid zolang onze veiligheid op orde is. Als we om ons heen kijken, ontstaat al snel het besef dat die veiligheid niet vanzelfsprekend is. Met de eerste zin ben ik het helemaal eens, met de tweede slechts gedeeltelijk, ik kom daar nog op terug.

Wat ik belangrijk vind, is vrijheid op de lange termijn, bewust – in een ander blog heb ik dit ook al gesteld – kijk ik voorbij mijn eigen levenseinde omdat ik wil dat de vrijheid ook nog lang na mij gewaarborgd is voor mijn kinderen en kleinkinderen (en natuulijk ook voor de uwe). Ik ben het met de eerste zin eens omdat het een zin is waar je het niet mee oneens kunt zijn. Als ik me niet veilig voel dat durf ik iets niet te zeggen dan voel ik me niet vrij. Veiligheid speelt zich af op verschillende domeinen:

  1. In onze woning.
  2. Op onze scholen.
  3. Op ons werk.
  4. Op straat.

De partij die mijn stem verdient zal daarom aan de volgende criteria moeten voldoen:

  1. De woning: ik wil geen enkele inbreuk op mijn privacy, dus zeker geen sleepnet, geen monitoring van internetgebruik zolang er geen verdenking is. Zowel niet door bedrijven als door de overheid.
  2. School: iedereen moet vrij zijn om zijn eigen type onderwijs te starten, zolang zij ook andersdenkenden insluit. Dat geldt voor zowel islamitsche als christelijke scholen. Scholen moeten hun leerlingen leren zich in te leven in wat een ander denkt en voelt.
  3. Werk: mensen moeten in staat zijn zichzelf te ontplooien. Ik wil extra aandacht voor de ethische normen die managers hanteren, dit voor alle organisaties. Meer de nadruk op ethiek dan op regelgeving. Reorganiseren ok, maar waarom mensen ontslaan als dit beter voor de beurskoers en bonus is? Dat is onethisch!
  4. Straat: ik wil mij vrij op straat kunnen bewegen, niet bespiedt door camera’s. Oh ja, mijn iPhone is een deel van mijn woning en wordt op straat niet door politie zonder ‘huiszoekingsbevel’ geopend.

Om de een of de andere reden is de VVD ervan overtuigd dat, wanneer je om je heen kijkt, er iets mis is met de veiligheid. Wat is dit een onvoorstelbare, niet houdbare onzin. Het is veiliger dan ooit. Natuurlijk is het zo dat als je naar het journaal kijkt er nog wel het nodige in de wereld valt te verbeteren. Maar Nederland behoort tot de 30 veiligste landen ter wereld, kortom het valt allemaal wel mee. Ik heb begrepen dat de terreurdreiging komt doordat we mee vechten in Syrië, dus wanneer we iets willen verbeteren dan ligt hier een goede suggestie.

Mijn stemkeuze is afhankelijk van vrijheid voor iedereen, dus niet alleen voor de mensen die tot de superieure cultuur behoren, en de wijze waarop de politicus daar mee omgaat. Ook zal het standpunt over het meevechten aan oorlogen in gebieden waar we niets te zoeken hebben hierin meewegen.

Verkiezingsblog 10 – SGP: Voor het leven

Ik zeg het alvast maar, dit wordt geen makkelijke blog en het is even zoeken naar de juiste woorden, want het laatste wat ik wil, is iemand kwetsen. In deze blog pak ik één punt uit het verkiezingsprogramma van de SGP. Toen ik naar hun website surfte was het eerste wat ik zag: “Voor het leven“. Een partij die ergens voor is, hoewel ik hun extreme standpunten niet helemaal deel, hebben zij wel een punt.

In een open brief van 34 artsen in de Volkskrant van 21 januari staat een andere kijk op de euthanasiepraktijk in Nederland. Die brief zette mij aan het denken tezamen met het standpunt van de SGP om de huidige wetgeving terug te draaien. Los van het feit of dit zou moeten, ik heb onvoldoende kennis van het onderwerp om daar een mening over te hebben. Maar ik heb wel een onderbuikgevoel dat je ergens met zelfbeschikkingsrecht moet stoppen. Ik ga de argumentatie niet herhalen, lees daarvoor de open brief in de Volkskrant maar, los van emotie kan ik daar niet veel tegenargumenten op bedenken.

Ik geloof niet zozeer in de maakbare samenleving. Politici die altijd klaar staan om iets op te willen lossen, roepen bij mij wantrouwen op. Naar alle waarschijnlijkheid doen ze dit om te scoren. Een heleboel zaken maken zij tot probleem die helemaal geen probleem zijn. Zo ook met euthanasie, in algemene zin kunnen mensen in Nederland menswaardig sterven. Onze zorg is goed. Het feit dat iets altijd beter kan, wil nog niet zeggen dat iets slecht is. Helemaal met zaken waarin het gaat over leven en dood moeten we voorzichtig zijn om een bepaald systeem te willen veranderen. Een enkele partij maakt hier één van haar kroonjuwelen van, dit met een verbetenheid waarbij ik me afvraag of hier misschien niet een persoonlijk proces van de politicus bij betrokken is. De politicus waarop ik stem moet een reëel verhaal vertellen en dat bevat in ieder geval de acceptatie dat het leven soms niet precies zo verloopt als je zou willen.

Daarnaast is er nog een ander probleem dat ik heb met het versoepelen van wetgeving op het gebied van euthanasie. Het recht op euthanasie betekent nog niet het recht om iemand anders, je huisarts, te verplichten je daar bij te helpen (al is het alleen maar om je door te verwijzen). Ik wil artsen die bezig zijn met helen in plaats van beëindigen. Alle berichten in de media vergroten het vertrouwen in de artsen toch al niet, het laatste wat ik wil is straks een arts die van mijn ziekbed een sterfbed maakt.

Hiermee heb ik de houding ten aanzien van euthanasie van de politicus als één van de criteria toegevoegd.