Een diepe zucht was de inspiratie voor deze blog, zo’tweregevoel van daar gaan we weer. Binnen een uur werd ik verrast door een aantal instrumenten die je kunt gebruiken om de agility te meten in je organisatie. De agilometer, een poging van de PRINCE2 club om te verkondigen dat je nieuwe wijn ook in oude zakken kunt stoppen. Ik las ook, in een wetenschappelijk ogend boek, over een agile radar en ik zal er vast nog wel een paar vergeten zijn. Mijn verzoek aan de dames en heren consultants/wetenschappers is bij deze, wilt u dit achterwege laten. 

Het probleem met dit soort meetinstrumenten is, is dat zij een eindige schaal hebben. Alsof je ultieme agility zou kunnen bereiken. Daarnaast triggert het een gedrag dat contraproductief werkt, want door die meetlat gaat we ons richten op de uitkomst van de meting in plaats op van de verbetering die we nodig hebben. Agile betekent doorlopend verbeteren, doorlopend aanpassen, kortom geen schaal is afdoende en groot genoeg. Als ik op een bepaald moment bovenaan in de schaal zit, wil dat nog niet zeggen dat ik dat de volgende disruptie dat weer ben. We hebben geen agilometer nodig om agile te zijn. Daar hebben we een mindset voor nodig. Die mindset bestaat uit minstens twee zaken: doorlopend verbeteren en streven naar het in huis hebben van alle kennis die nodig is zodat je de adviezen van de consultants op hun waarde kan beoordelen.

Ik begrijp dat wij behoefte hebben aan zogenaamde key-performance-indicators, echter deze stammen uit een ander dan het agile paradigma. Dat andere paradigma is er een van command en control, bij agile is het visie en vertrouwen. Management kiest om haar medewerkers te vertrouwen en heeft ook niet eens zoveel kpi’tain’tnodig. Want de meeste mensen zijn ook wel te vertrouwen. Een uitdaging is dat veel mensen managers en bestuurders niet meer vertrouwen, kortom je moet als manager laten zien dat het deze keer menens is. Wat is dan menens? We gaan bouwen aan een lerende organisatie, dat doen we samen met elkaar. We hebben geen kpi’tain’tnodig omdat we met elkaar precies weten wat er aan schort. Dat pakken we stap voor stap.

Stel nu dat je niet overtuigt bent van mijn verhaal en je wilt toch een meetinstrument, gebruik dan de de JAMtr (John’tain’tAgility Meter), die werkt als volgt: elke keer als je tevreden bent over de manier waarop je op een disruptie hebt gereageerd tel je tien punten bij en telkens wanneer je daar niet tevreden over bent trek je er weer vijf vanaf. De meter kan nooit beneden nul komen, maar er is ook geen bovengrens! Wanneer je vijf keer achter elkaar niet tevreden bent, begin je weer van voren af aan door de meter op nul te zetten.